برآورد مقاومت فروروی با بهره‌گیری از پارامتر‌های فراکتالی توزیع اندازه ذرات و خاکدانه‌ها

Authors

  • حسین بیات
  • علی اکبر صفری سنجانی
  • محمد جُرِّه
  • ناصر دواتگر
Abstract:

مقاومت فروروی (PR) خاک دارای تغییر‌پذیری بالایی است و در بسیاری از پایگاه‌های اطلاعاتی آگاهی چندانی درباره آن وجود ندارد. از سوی دیگر اندازه­گیری این پارامتر پرهزینه نیز می­باشد. بنابراین هدف این پژوهش برآورد PR از دیگر پارامتر­های زود یافت خاک با بهره­گیری از توابع انتقالی (PTFs) بود. تعداد 53 نمونه خاک از خاک­های شاخص بر پایه سری خاک­های غالب از استان همدان نمونه­برداری شد. توزیع اندازه ذرات (کوچک‌تر از 2 میلی‌متر)، توزیع اندازه خاکدانه­های درشت (25/0 تا 8 میلی‌متر) و ریز (کوچک‌تر از 2 میلی‌متر)، رطوبت خاک در حین اندازه‌گیری PR و جرم مخصوص ظاهری در آزمایشگاه اندازه­گیری شد. PR و پارامتر­های کیفی ساختمان خاک (شکل، نوع و اندازه خاکدانه) در محل نمونه برداری در دو لایه رویین (10 تا 35 سانتی‌متری) و زیرین (20 تا 45 سانتی‌متری) خاک اندازه­گیری شد. ابتدا جرم مخصوص ظاهری و رطوبت خاک که پارامتر­های مرسوم برآورد کننده PR می­باشند وارد مدل رگرسیونی شدند. سپس پارامتر­های کیفی ساختمان خاک (شکل، نوع و اندازه خاکدانه) و همچنین پارامتر‌های فراکتالی توزیع اندازه ذرات و خاکدانه‌های درشت و ریز نیز به پارامتر‌های پیشین افزوده شدند. در پایان میزان بهبود و برتری هر یک از مدل‌ها بر پایه آماره‌های ضریب تبیین،  ضریب تبیین تعدیل شده، مجذور میانگین مربعات خطا، معیار اطلاعات آکایک و بهبود نسبی ارزیابی شد. نتایج نشان داد که افزودن پارامتر‌های فراکتالی، به ورودی‌های مرسوم برآورد کننده PR باعث بهبود معنی‌دار معیار‌های ارزیابی صحت مدل‌ها شد. همچنین بکارگیری پارامتر­های کیفی ساختمان خاک به همراه پارامتر‌های فراکتالی توزیع اندازه ذرات باعث بهبود معنی‌دار پیش‌بینی PR شد. 

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

برآورد مقاومت فروروی با بهره گیری از پارامتر های فراکتالی توزیع اندازه ذرات و خاکدانه ها

مقاومت فروروی (pr) خاک دارای تغییر پذیری بالایی است و در بسیاری از پایگاه های اطلاعاتی آگاهی چندانی درباره آن وجود ندارد. از سوی دیگر اندازه­گیری این پارامتر پرهزینه نیز می­باشد. بنابراین هدف این پژوهش برآورد pr از دیگر پارامتر­های زود یافت خاک با بهره­گیری از توابع انتقالی (ptfs) بود. تعداد 53 نمونه خاک از خاک­های شاخص بر پایه سری خاک­های غالب از استان همدان نمونه­برداری شد. توزیع اندازه ذرات ...

full text

برآورد گنجایش تبادل کاتیونی با استفاده از بعد فرکتال توزیع اندازه ذرات خاک

گنجایش تبادل کاتیونی خاک (CEC) یکی از ویژگی­های بسیار مهم خاک است. این ویژگی می­تواند نشان‌دهنده بسیاری از ویژگی­های خاک از جمله حاصلخیزی، سطح ویژه و میزان نگهداشت آب خاک باشد. از آنجائی­که اندازه­گیری این ویژگی پرهزینه، زمان­بر و نیاز به دستگاه­های آزمایشگاهی ویژه­ای دارد، از این رو برآورد آن با استفاده از توابع انتقالی خاک و به کمک ویژگی­های زودیافت خاک در مطالعات خاکشناسی اهمیت زیادی دارد. ل...

full text

ارزیابی خطای برآورد در تعدادی از مدل‌های توزیع اندازه ذرات برای توصیف دانه‌بندی رسوبات آبی

توزیع اندازه ذرات رسوب از فاکتورهای کلیدی رسوب محسوب شده و بسیاری از ویژگی­های مربوط به رسوبات از جمله ویژگی­های هیدرولیکی و الکتریکی و ویژگی­های مرتبط با فرسایش و قابلیت انتقال آنها را تحت تأثیر قرار می­دهد. هدف از این مطالعه مقایسه­ی تحلیلی خطای برآورد در تعدادی از مدل­های ریاضی توزیع اندازه ذرات در توصیف رسوبات انباشته شده در پشت بندهای رسوبگیر متوالی بود. برای این منظور 20 نمونه رسوب از چها...

full text

نقش توزیع دو الگویی اندازه ذرات خاک در برآورد منحنی رطوبتی

توزیع جرم ذرات در اندازه­های مختلف تاثیر اساسی در آرایش منافذ دارد؛ به طوری که پایه شکل‌گیری بسیاری از مدل­های منحنی رطوبتی می­باشد. نبود بخشی از اندازه ذرات می­تواند منجر به توزیع دو الگویی اندازه ذرات شود که در این حالت مدل­های توسعه­یافته منحنی رطوبتی برای خاک­های تک الگویی کارایی خود را از دست می­دهند. در این پژوهش سعی شد میزان صحت برآورد منحنی رطوبتی توسط سه مدل Arya et al. (1999)...

full text

پیش‎بینی سطح ویژه و ظرفیت تبادل کاتیونی با استفاده از بعد فرکتالی توزیع اندازه ذرات خاک

ظرفیت تبادل کاتیونی و سطح ویژه از خصوصیات مهم خاک‌اند که اندازه‎گیری مستقیم آن‌ها مشکل، پرهزینه، و وقت‎گیر است. بعد فرکتالی توزیع اندازة ذرات خاک در ارتباط با بسیاری از فرایندهای استاتیک و دینامیک خاک‌ـ مثل انتقال آب و املاح، ظرفیت نگه‌داشت آب خاک، ذخیره و نگه‌داری گرمای خاک، و غیره‌ـ مطالعه شده و به مثابة ابزاری مناسب برای تخمین ویژگی‎های مرتبط با بافت خاک معرفی شده است. در این تحقیق رابطة بعد...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 23  issue 2

pages  13- 27

publication date 2013-07-23

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023